ویژه نامه نوروزی- رابطه ایران و آمریکا-مذاکره اول-خاکی دات کام iran-usa-iraq

--
>> *Note: If You Can not see correctly in view menu, Encoding(Unicode(UTF-8))

• واشنگتن پست و تحولات پايان سال / چرا ايران خواهان مذاکره است؟
  

  به آساني مي توان منفعت احتمالي ايران را در مذاکره با امريکا درباره عراق مشاهده کرد. همزمان با نشست اعضاي شوراي امنيت سازمان ملل به منظور گفتگو در خصوص بيانيه شورا درباره برنامه هسته اي ايران، علي لاريجاني دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران روز پنجشنبه به طور ناگهاني اعلام کرد، ايران پيشنهاد چند ماه قبل سفير امريکا در بغداد را در خصوص مذاکره درباره عراق خواهد پذيرفت.

  در همين حال بيانيه شوراي امنيت در مورد برنامه هسته اي ايران مي تواند اولين اقدام از مجموعه اقداماتي باشد که ايران را مجاب مي کند از غني سازي اورانيوم صرف نظر کند و همکاري هاي کامل را با بازرسان بين المللي آژانس اتمي مبذول دارد. از سال 2004 يعني از زماني که برنامه غيرقانوني هسته اي ايران فاش شد، جلوگيري از اين اقدام ديپلماتيک هدف اصلي ايران بوده است. اين در حالي است که ناکامي در عدم کشانده شدن پرونده هسته اي ايران به شوراي امنيت، مخالفت هايي را در ميان روحانيون اين کشور برانگيخته است.

  ايرانيان با کشاندن دولت بوش به پاي ميز مذاکره درباره عراق، ائتلاف متزلزلي را که ممکن است در نيويورک تشکيل شود، هدف قرار داده اند تا آن را از موضوع اصلي منحرف کنند و در آن تفرقه ايجاد کنند. اکنون مقامات ايران به وضوح در مورد احتمال کشانده شدن هر گونه مذاکرات به گفتگوهاي گسترده تر امنيتي که مدت ها مطلوب ايران بوده است، سخن مي رانند.

  رژيم جمهوري اسلامي پيشنهادي ناگفته و ناميمون براي ارائه دارد تا در عراق جايي که سربازان امريکايي به خاطر انفجار بمب هاي ايراني کار گذاشته شده در کنار جاده ها کشته مي شوند و خشونت هاي فرقه اي تحت حمايت ايران همچنان افزايش مي يابند، اجرا شود: اين پيشنهاد عبارتند از عقب نشيني امريکا و کاهش ناگهاني کشتار و خونريزي در عراق. حتي اين تصور که ممکن است دولت بوش يک چنين معامله پاياپاي را مورد بررسي قرار دهد، شرايط عراق را بدتر خواهد کرد و يک سال ديپلماسي دقيق و کارآمد منع گسترش سلاح هاي اتمي را با شکست روبرو خواهد کرد.

  واکنش صحيح در مقابل اين طرح ابتکاري ايرانيان محدود کردن هرگونه مذاکرات به اولويت هاي کوتاه مدت امريکا در عراق و حتي الامکان تضمين علني بودن معاملات پاياپاي است. از لحاظ تئوريک، ايران و امريکا هر دو منافع مشترکي در جلوگيري از وقوع جنگ داخلي همه جانبه در عراق و تشکيل دولتي دارند که بتواند شبه نظاميان شيعه و ناآرامي هاي راه اندازي شده توسط سنيان را مهار کند.

  با اين وجود، ساير اهداف ايران در عراق اساساً خصمانه هستند: ايران کشور کوچک شيعي در جنوب عراق ايجاد کرده است تا بزرگترين ميادين نفتي اين کشور را تحت کنترل و سلطه متحدان خود درآورد؛ به علاوه ايران اميدوار است ناآرامي هاي ايجاد شده توسط سنيان باعث قتل عام نيروهاي نظامي امريکا و تحليل رفتن قدرت اراده امريکا شود.

  هدف امريکا از ايجاد دولت فراگير و يکپارچه عراق که به طور عادلانه ميان منافع شيعيان، سنيان و کردها توازن ايجاد کند و از سوي ارتش ملي عراق حمايت گردد، اهداف ايرانيان را متوقف خواهد نمود. اگر زلماي خليلزاد سفير امريکا در عراق بتواند اين هدف را از طريق مذاکرات با ايران پيش ببرد، بحثي نيست. اما خوب است به خاطر داشته باشيم که ايران موافقت کرده است با دلايلي کاملاً متفاوت پشت ميز مذاکره با خليلزاد بنشيند.

  منبع: واشنگتن پست، 18 مارس

• اشپيگل و تحولات رابطه ايران و آمريکا / مسووليت شروع مذاکره با کيست؟ (داميئن مک گينس)
  

  ايران و امريکا توافق کرده اند مذاکراتي را در خصوص خشونت هاي جاري در عراق برگزار کنند. اما در همين حال برخي از تحليلگران آلماني معتقدند اين اقدام آن گونه که به نظر مي رسد رويدادي مثبت به شمار نمي رود. در حالي که 27 سال از قطع روابط رسمي ايران و امريکا مي گذرد، اکنون دو کشور با درخواست دولت موقت عراق موافقت کرده اند تا به طور مستقيم در خصوص خشونت هاي جاري در عراق مذاکره کنند. عبدالعزيز حکيم سياستمدار شيعه عراق به خبرگزاري بي بي سي گفت: "به نفع مردم عراق است که اين گفتگو آغاز شود."

  پيش از اين ايران درخواست هاي امريکا را در خصوص برگزاري مذاکرات درباره عراق نپذيرفته بود. اما اکنون به نظر مي رسد ناآرامي ها و خشونت هاي روزافزون در آنسوي مرزهاي ايران، تهران را به اندازه واشنگتن نگران کرده است. اگرچه بيشتر مفسران نگرانند که مذاکرات ميان ايران و امريکا بتواند اهرم قدرت را در مورد برنامه هسته اي به دست ايران دهد، اما در همين حال مطبوعات آلمان نسبت به گفتگوي تازه ميان دو دشمن ديرينه ابراز علاقه کرده اند. به رغم اينکه امريکا اطمينان داده است که اين مذاکرات به مسأله عراق محدود خواهد شد، اما برخي از ناظران مسائل سياسي معتقدند که احتمالاً ايران تلاش خواهد کرد دامنه اين مذاکرات را گسترش دهد.

  روزنامه آلماني فايننشال تايمز دويچلاند مي نويسد: "همزمان با اعمال نفوذ روحانيون ايران در ميان برادران ديني خود در عراق، تمايل ايران به مذاکره نشانه خوبي است و مي تواند با اندکي حسن نيت به کاهش خشونت ها در عراق کمک نمايد. اما در همين حال امريکا خسته به نظر مي رسد و حقيقتاً اينگونه است. ايران مثل هميشه وانمود مي کند که رويکرد اين کشور تمايل به مصالحه است. احتمالاً اين همکاري و مشارکت تازه و ناگهاني ايران با واقعيت افزايش فشارهاي امريکا بر ايران در ارتباط است. در استراتژي جديد امنيتي امريکا، علناً رژيم ايران عامل ايجاد اختلال در فرآيند دموکراتيزه شدن عراق شناخته شده است." در مقاله منتشر شده در اين روزنامه آمده است که هدف ايران به منظور همکاري با امريکا در مورد مسأله عراق، پيشبرد اهداف هسته اي خود است، اما "امريکا به خوبي خواهد توانست از آميخته شدن مذاکرات عراق و برنامه هسته اي ايران جلوگيري کند."

  روزنامه محافظه کار ولت آلمان نيز اهداف هسته اي ايران را عامل ايجاد رقابت تسليحاتي مي داند که اولين بار است که پس از جنگ سرد ظاهر مي شود. مفسر اين روزنامه معتقد است: "اين بار نمي توان پيش بيني کرد که طرف مقابل چگونه واکنش نشان خواهد داد. کارشناسان هنوز مطمئن نيستند که چه کسي مسئول سياست هسته اي ايران است. آيا آيت الله علي خامنه اي مسئوليت اين امر را به عهده دارد يا محمود احمدي نژاد رئيس جمهوري ايران؟ اما آنچه که بيشتر حائز اهميت است اين است که جناخح هاي قدرت متعدد بانفوذي وجود دارند که با يکديگر رقابت دارند. به علاوه، غفلت غرب از عملکرد سياسي داخلي ايران يکي از مشکلات اساسي است. اعتبار بيشتر پيش بيني هاي کارشناسان در مورد رويدادهاي ايران همانند گزارش هاي هواشناسي بوده است. به عنوان مثال، هيچ يک از کارشناسان، پيروزي رئيس جمهوري فعلي ايران در انتخابات را پيش بيني نمي کردند." در اين مقاله آمده است در نتيجه همه بي ثباتي هاي منطقه، جهان امروز پس از بحران موشکي کوبا با يکي از بزرگترين چالش ها روبرو است.

  نشريه محافظه کار آلماني فرانکفورتر آلگمينه زيتونگ نيز در مقاله اي با عنوان "دولبه" در مورد دوگانگي پيشنهاد ايران در خصوص مذاکره مستقيم با امريکا نوشت. در اين مقاله آمده است: "براي آمريکا مذاکره با ايران در مورد نقش اين کشور در عراق به مثابه شمشير دولبه است. اگر واشنگتن وارد مذاکرات رسمي با ايران شود، آنوقت ديگر ايران به طور غيرمستقيم در مورد وقايع عراق اظهار نظر نخواهد کرد. مشکل ديگر مذاکره مستقيم امريکا با ايران اين است که دامنه اين مذاکره مي تواند به اهداف هسته اي ايران کشيده شود. بدين ترتيب مذاکرات سه کشور اتحاديه اروپا، روسيه و چين با ايران متوقف خواهد شد و در نتيجه ميان کشورهايي که مخالف هسته اي شدن ايران هستند، اختلاف بوجود خواهد آمد."

  از سوي ديگر روزنامه چپ گراي تاگه زيتونگ مي نويسد: "اين دولت بوش است که خطرناک است. استراتژي امنيت ملي امريکا که به تازگي اصلاح شده ادامه سياست سال 2001 است که به جنگ عراق منتهي شد. در کنار انتقادات اخير دولت امريکا از دولت ايران، اسناد نشان مي دهد که گزينه نظامي دائماً فکر دولتمردان امريکا را به خود مشغول کرده است. شرايط امروز تکرار شرايط جنگ عراق است. اکنون مسئوليت به عهده متحدان امريکا و اعضاي شوراي امنيت است که از راه و رسم غلط عالي ترين شوراي سازمان ملل جلوگيري کنند."

  منبع: اشپيگل، 18 مارس 2006

• باستن گلوب و دورنماي مذاکرات ايران - آمريکا / احمدي نژاد همه کاره نيست
  

  اگر شانسي براي بازداشتن ايران از تلاش آشکار اين کشور براي دستيابي به سلاح هاي اتمي وجود داشته باشد، اين شانس ناگزير بودن دولت ايران و امريکا براي مذاکره با يکديگر است. اما در صورتي که دولت بوش همچنان از هرگونه مذاکره مستقيم با ايران بر سر برنامه هسته اي اين کشور سر باز زند، در نهايت امر گزينه هاي سياسي امريکا به دو مورد محدود خواهند شد: پذيرفتن ايران هسته اي و يا بکارگيري بمب و موشک براي به تعويق انداختن برنامه هسته اي اين کشور به مدت چند سال.

  خبر مهم اين است که سياستگذاران ايران اشاره داشته اند که آماده هستند در مورد مسائلي فراتر از موضوع عراق مذاکره کنند. در همين حال سياستگذاران امريکا نيز بايد آمادگي ايران را براي مذاکره با سفير امريکا درباره عراق، اشاره ايرانيان در خصوص استقبال از طرح هايي بدانند که آنها را بر آن خواهد داشت از خواست مخاطره آميز خود براي غني سازي اورانيوم در داخل ايران صرف نظر کنند.

  با اين وجود، بيانيه هاي اوليه مقامات مهم دولت بوش طرح مذاکرات گسترده را منتفي دانسته اند. اين موضع گيري ممکن است تندروهاي دولت بوش را که مخالف مذاکره با رژيم ايران هستند، خشنود سازد، اما در عين حال مي تواند هرگونه احتمال وجود قطعنامه صلح آميز را از بين ببرد.

  شواهد موجود به اين افراد نشان مي دهد که نه تنها رژيم ديني ايران به نياز خود براي توافق با واشنگتن پي برده است، بلکه محمود احمدي نژاد رئيس جمهور فتنه انگيز ايران همه کاره نيست. احمدي نژاد ناگزير بوده است با شرمندگي سياست نزديکي به امريکا را دنبال کند. اين سياست توسط علي لاريجاني دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران که خود فردي تندرو به شمار مي رود، در مجلس ايران اعلام شده است.

  باز هم مقامات ايران اعلام کرده اند که خواهان ضمانت هاي امنيتي هستند که نه اروپاييان بلکه فقط امريکايي ها هستند که مي توانند آنها را ارائه دهند. اگرچه ممکن است ارائه چنين ضمانت هايي به حاکمان سرکوبگر ايران براي دولت بوش ناخوشايند باشد، اما اقدام مهمي براي جلوگيري از دستيابي دولتمردان ايران به سلاح هاي اتمي است. اين پيشنهاد ممکن است با ضمانت تهيه سوخت نيروگاه هاي هسته اي و دستيابي به ساير قالب هاي صلح آميز فناوري پيشرفته انرژي اتمي همراه شود، اما تا زماني که بوش وارد گود نشود و با ايران مذاکره نکند، هيچگونه قراردادي منعقد نخواهد شد.

  منبع: باستن گلوب، 21 مارس

• گزارش نيويورک تايمز از تحولات تازه / مخالفان عراقي مذاکره ايران و آمريکا (کرک سمپل)
  

  رهبران سياسي سني عراق روز جمعه توافق ميان ايران و امريکا را به منظور برگزاري مذاکرات مستقيم در خصوص راه حل ناآرامي هاي عراق محکوم کردند و اظهار داشتند اين گفتگوها به معناي دخالت کشورهاي خارجي در امور داخلي عراق است.

  جبهه ائتلاف عراق که حزب اصلي سياسي سني اين کشور محسوب مي شود با صدور بيانيه اي اين توافق را "مداخله آشکار و بي مورد" خواند و خاطر نشان کرد به پيروي از نتايج مذاکرات پايبند نخواهد بود.

  رهبران سني عراق بارها از نفوذ ايران در ميان احزاب قدرتمند شيعه عراق انتقاد کرده اند. در همين حال احتمال مي رود مخالفت آنها با مذاکرات ميان ايران و امريکا مانع ديگري را در برابر تلاش هاي طاقت فرساي رهبران سياسي عراق به منظور تشکيل دولت ائتلافي ايجاد کند.

  نصير العني يکي از اعضاي حزب سني عراق در مصاحبه اي تلفني اظهار داشت: "عراقي هاي عضو دولت فعلي بايد اين مذاکرات را با ايرانيان برگزار کنند و در مورد ميزان مداخله ايران گفتگو کنند. به اختيار سفير امريکا نيست که با ايران در مورد عراق مذاکره کند."

  اعلام توافق ميان ايران و امريکا روز پنجشنبه انجام گرفت. علي لاريجاني دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران اظهار داشت، شرکت ايران در اين مذاکرات به درخواست عبدالعزير حکيم رهبر شوراي عالي انقلاب اسلامي عراق صورت گرفته است.

  در همين حال اسکات مک کللان سخنگوي کاخ سفيد اظهار داشت، دولت بوش به منظور مذاکره در خصوص آينده عراق با ايران ديدار نخواهد کرد و در عوض نگراني هاي خود را درباره "نقش بيهوده" ايران در عراق اعلام خواهد نمود. در عين حال روز جمعه مشخص نشد که آيا رهبران عراق به نشست ايران و امريکا دعوت خواهند شد يا خير.

  مخالفت هاي رهبران سني عراق از آنجا آغاز شد که رهبران احزاب اصلي سياسي عراق به همراه زلماي خليلزاد سفير امريکا در عراق در کاخ رياست جمهوري حضور يافتند تا در مورد تشکيل دولت جديد عراق گفتگو کنند.

  به گفته تني چند از شرکت کنندگان در اين نشست، محور اين گفتگوها طرح ايجاد شوراي امنيت ملي متشکل از رهبران سه قوه مجريه، مقننه و قضاييه و همچنين نمايندگان احزاب اصلي سياسي عراق بود. اين شورا در مورد مسائل مهم ملي از جمله اقتصاد، سياست نفت، امنيت و خدمات عمومي به بحث و تبادل نظر خواهد پرداخت.

  برخي از رهبران سني خواهان آن بودند که اين شورا در کنار تصميم گيري، قدرت اجرايي نيز داشته باشد، اما برخي از شرکت کنندگان در اين نشست اظهار داشتند، تأکيد رهبران سني و ساير شرکت کنندگان بر اين بود که اين شورا فقط از قدرت مشورت برخوردار باشد تا بتوان از قدرت اجرايي قانون اساسي محافظت کرد.

  منبع: نيويورک تايمز، 18 مارس

----------------------------------------------------------